Fotowoltaika cieszy się dziś ogromną popularnością. Aktualnie najbardziej trenująca jest tzw. instalacja off grid i magazyny energii. Producenci i firmy instalujące fotowoltaikę dają nawet 30 lat gwarancji na prawidłowe i optymalne działanie fotowoltaiki. Wszystko jednak musi być oparte na prawidłowej konfiguracji i regularnym serwisowaniu paneli fotowoltaicznych, które muszą być poddawane cyklicznej konserwacji. Czy fotowoltaikę trzeba myć? Na czym polega konserwacja paneli fotowoltaicznych? Kto ma to robić?
Mycie i czyszczenie mikroinstalacji fotowoltaicznej
Jest rzeczą oczywistą, że fotowoltaika, zwłaszcza montowana na dachu, prędzej czy później będzie zabrudzona i zanieczyszczona. Pojawią się na niej między innymi kurz, osady po deszczu, pyłki, a także odchody ptaków, a nawet liście. Wszystko to może skutecznie zmniejszać zdolność absorpcji światła słonecznego. Oczywiście część takich zabrudzeń będzie usuwał deszcz, jednak nie zawsze będzie tak, że dojdzie do samooczyszczenia instalacji. Wtedy trzeba sięgnąć po bezpieczne i skuteczne metody czyszczenia paneli fotowoltaicznych, ponieważ zalegające zanieczyszczenia mogą obniżyć wydajność urządzeń nawet o 20%. Warto tutaj podkreślić, że niesprzątnięte ptasie odchody mogą uszkodzić moduły PV.
Jak dokładnie wygląda czyszczenie fotowoltaiki?
Na wstępie należy zaznaczyć, że jest przynajmniej kilka metod czyszczenia fotowoltaiki. W przypadku gospodarstw domowych i małych instalacji wystarczy mycie paneli z użyciem wody destylowanej, opcjonalnie wzbogaconej łagodnym środkiem czyszczącym. Woda destylowana jest bezpieczna i skuteczna – nie zostawia smug. Aby wyczyścić osady i zabrudzenia, zaleca się używać szczotki z miękkim włosiem lub gąbeczki bez warstwy ściernej. Nie powinno się mocno dociskać paneli, ponieważ można w ten sposób uszkodzić ogniwa. Niewskazane jest też czyszczenie paneli wodą ze strumienia o wysokim ciśnieniu. W przypadku silnych zabrudzeń konieczne może być użycie profesjonalnych środków do mycia paneli fotowoltaicznych. Preparaty warto dobierać w porozumieniu z fachowym serwisem PV lub po zasięgnięciu opinii u montera instalacji.
Czyszczenie paneli, które często zlokalizowane są wysoko należy wykonywać dedykowanymi urządzeniami – szczotkami na wysięgniku lub na odpowiednio zabezpieczonej drabinie czy w wysięgniku koszowym, jeśli wymaga tego sytuacja. Aby praca była efektywna i bezpieczna, czyszczenie modułu powinno odbywać się pod odpowiednim kątem, a odległość osoby czyszczącej fotowoltaikę nie powinna być większa niż dystans 18 metrów.
Specjalistyczne czyszczenie paneli fotowoltaicznych
W przypadku czyszczenia paneli fotowoltaicznych w firmach i na dużych powierzchniach takich jak farma fotowoltaiczna, konieczne jest podjęcie innych metod, aby były one wydajne i skuteczne. Oczywiście można umyć je tak samo jak domowe instalacje, jednak zajmie to sporo czasu, a przy pracy nad dużą powierzchnią może to nie być tak dokładne. Jakie metody czyszczenia mikroinstalacji fotowoltaicznych stosowane są przy większych powierzchniach? Między innymi odwrócona osmoza, polegająca na czyszczeniu paneli wodą demineralizowaną i destylowaną, która wykorzystuje proces odwróconej osmozy. Skuteczność jej czyszczenia wynosi nawet 98%. Inna metoda to czyszczenie jonowo-kationowe. Rozwiązanie to wykorzystuje specjalny filtr żywiczny ze złożem mieszanym. Tej metodzie przypisuje się najwyższą skuteczność – nawet 99,9%. Jeszcze inną metodą są systemy zrobotyzowane (dla farm fotowoltaicznych) oraz systemy prętowe.
Czy jest dobra pora na czyszczenie paneli fotowoltaicznych?
Skoro już jesteśmy przy temacie mycia i czyszczenia paneli fotowoltaicznych, wielu właścicieli takich instalacji zadaje sobie pytanie kiedy myć fotowoltaikę. W zasadzie nie ma ściśle określonych norm i wskazówek za wyjątkiem pory roku. Warto robić to jesienią i wiosną, wtedy gdy promieniowanie słoneczne będzie najkorzystniejsze. Zasadniczo nie poleca się czyszczenia fotowoltaiki częściej niż dwa razy do roku, chyba, że instalacja została silnie zabrudzona, np. farbą czy odchodami na dużej powierzchni. Jesień to doskonała pora na czyszczenie instalacji fotowoltaicznej również ze względu na fakt, że można jednocześnie oczyścić zalegające tam liście. Panele najlepiej czyścić wieczorem lub wczesnym rankiem, gdy nie ma intensywnego słońca i wysokiej temperatury.
Bezpieczna konserwacja paneli fotowoltaicznych
Sama procedura czyszczenia paneli fotowoltaicznych wymaga jeszcze zrozumienia, że jest to instalacja elektryczna. Prąd i woda razem? Brzmi groźnie, ale nie musi takie być, jeśli zachowamy zasady bezpieczeństwa. Mycie paneli fotowoltaicznych wodą należy wykonywać ostrożnie i bezwzględnie na wyłączonej instalacji. Wszystkie urządzenia, których użyjemy do mycia fotowoltaiki powinny być do tego dedykowane i odpowiednio zaizolowane. Jeżeli będziemy myć fotowoltaikę na dachu, musimy zabezpieczyć także siebie – drabiną, uprzężą, wysięgnikiem.
Czyszczenie paneli możesz wykonać samodzielnie, ale zaleca się zlecenie tego specjalistom. Profesjonaliści gwarantują bezpieczne wykonanie czyszczenia zarówno dla siebie, jak i dla modułów. Fachowiec dobierze odpowiednie środki czyszczące i będzie działać zgodnie z zasadami BHP, opierając się na swojej wiedzy i doświadczeniu.
Czym czyścić instalację PV?
Decydując się na samodzielne mycie paneli fotowoltaicznych powinniśmy sięgnąć po dedykowane akcesoria do konserwacji fotowoltaiki. Jednym z takich przydatnych akcesoriów są myjki do paneli, składające się z miękkich szczotek odpowiednich rozmiarów i długości kijów. W przypadku instalacji dachowych potrzebne są myjki teleskopowe. Nigdy nie używamy myjek ciśnieniowych, ponieważ mogą one uszkodzić delikatną instalację fotowoltaiczną, na przykład wyrywając kable. Nawet najsilniejszy deszcz nie jest tak intensywny jak woda z myjki ciśnieniowej. Jeśli obawiamy się, że samodzielne usuwanie liści, śniegu czy innych zabrudzeń może uszkodzić ogniwa, lepiej powierzyć mycie paneli profesjonalistom.
Jak czyścić panele fotowoltaiczne ze śniegu i czy w ogóle to robić?
Zimą warto obserwować panele, ponieważ zalegający śnieg może ograniczać skuteczność funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej. Nie można pod żadnym pozorem dopuścić do sytuacji, w której na powierzchni paneli powstanie skorupa lodowa. Panele można spokojnie czyścić ze śniegu miotełką na wysięgniku.
Ile kosztuje profesjonalna konserwacja paneli fotowoltaicznych?
Cena konserwacji paneli fotowoltaicznych wykonanej przez specjalistów może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak:
- wielkość instalacji,
- sposób montażu paneli,
- wysokość, na jakiej znajduje się instalacja,
- stopień zanieczyszczenia paneli,
- odległość do miejsca instalacji.
Dodatkowo, koszty mogą być zróżnicowane w zależności od lokalizacji – w niektórych regionach usługa będzie droższa, a w innych tańsza. Zazwyczaj cena mieści się w przedziale 10-20 zł za metr kwadratowy powierzchni paneli.
Duże instalacje mogą wymagać więcej czasu i zasobów, co podnosi koszty. Sposób montażu wpływa na dostępność paneli, a panele umieszczone na dużych wysokościach mogą wymagać specjalistycznego sprzętu, co również zwiększa cenę. Stopień zanieczyszczenia jest istotny, ponieważ bardziej zabrudzone panele potrzebują bardziej intensywnego czyszczenia. Odległość do miejsca instalacji także ma znaczenie, gdyż wpływa na koszty dojazdu i logistyki.
W niektórych regionach, gdzie usługi są bardziej dostępne i konkurencja większa, ceny mogą być niższe. Z kolei w regionach z mniejszą liczbą firm oferujących takie usługi, koszty mogą być wyższe. Koszty mogą także różnić się ze względu na specyficzne warunki klimatyczne i środowiskowe panujące w danym regionie, które mogą wpływać na częstotliwość i trudność konserwacji.